Verhaal van Anneke Bijleveld

Hoe geef je iemand liefdevolle aandacht en start je tegelijkertijd een gesprek over kwetsbare onderwerpen, zoals eenzaamheid? Anneke Bijleveld kwam per toeval in aanraking met handmassage en leidt nu vrijwilligers op tot handmasseur. In dit artikel vertelt ze over de kracht van handmassage en hoe deze vorm van liefdevolle aandacht iemand helpt groeien.

 Anneke: “Handmassage is een hele fijne en zachte manier van aanraking. Je geeft iemand de volledige aandacht. Daarnaast kan het een moment zijn om met iemand een gesprek aan te gaan over kwetsbare onderwerpen. Door het fijne moment dat ontstaat tijdens de massage opent iemand zich vaak vanzelf. Het voeren van het gesprek is niet verplicht, het is maar net waar iemand behoefte aan heeft.”

De vrijwilliger heeft zo een dubbele rol; aan de ene kant biedt hij een verwenmoment en aan de andere kant kan hij iemand verder helpen. “Het is mooi om te zien wat er in het moment ontstaat. Zo was er een mevrouw die verlamd was aan haar hand. Tijdens de massage voelde zij opeens een lichte tinteling in haar hand en kon ze deze zelfs een beetje bewegen. Mevrouw was heel dankbaar voor de aandacht en liefde die zij kreeg.”

Anneke was in Hilversum coördinator bij de Vrijwillige Thuishulp bij Versa Welzijn. In Hilversum waren een paar jaar daarvoor twee pilots geweest. Daarbij werden vrijwilligers opgeleid tot handmasseur en ingezet bij inwoners in Kerkelanden. Deze pilots waren zo succesvol dat de gemeente het over de hele stad wilde uitrollen en zo kwam het onder de Vrijwillige Thuishulp bij Anneke terecht. Ze wilde graag weten wat ze aan zou bieden aan vrijwilligers en volgde daarom ook zelf de cursus tot handmasseur. Eind 2023 stopte het project in Hilversum en wilde Anneke het zelf voortzetten.

Daarom volgde zij de cursus ‘Train de trainer’, zodat zij zelf vrijwilligers kon opleiden tot handmasseur. Vervolgens is zij met Pietje Vlot van Vrijwilligerscentrale Gooise Meren en Herma Kleve van de Vrijwillige Thuishulp Gooise Meren van Versa Welzijn de mogelijkheden gaan bespreken. Inmiddels loopt de eerste cursus in Gooise Meren op zijn einde. Deze zat helemaal vol en is goed ontvangen. In september wordt de cursus daarom opnieuw aangeboden.

Anneke: “Mijn missie is dat zoveel mogelijk mensen worden opgeleid tot handmasseur. Veel mensen komen aandacht te kort en missen fysieke aanraking. Denk aan ouderen, waarbij eenzaamheid een grote rol speelt.”

Handmassage kan helpen om de eenzaamheid te verminderen. Anneke: “Niet alleen doordat iemand tijdens een handmassage alle aandacht krijgt, maar ook omdat er ruimte is om te spreken over eenzaamheid. Vervolgens kan een vrijwilliger samen met iemand kijken naar mogelijkheden om de eenzaamheid te verminderen. Waar heeft iemand behoefte aan? Denk bijvoorbeeld aan meer contact met familie of meer tijd besteden aan zijn of haar hobby. Wat is er nodig om dat te realiseren?”

Ondanks dat eenzaamheid vaak voorkomt onder ouderen, benadrukt Anneke dat iedereen zich eenzaam kan voelen. “Ik merk dat ook tijdens de cursus. Als dat onderwerp ter sprake komt roept dat bij iedereen wel herkenning op. Het onderwerp zou ook veel meer uit de taboesfeer moeten komen. Mensen durven nu niet altijd aan te geven dat ze eenzaam zijn, omdat ze bang zijn voor wat de ander daarvan vindt. Ze zijn bang om zielig gevonden te worden of kwetsbaar over te komen. Terwijl iedereen zich weleens eenzaam voelt en dit kan ook heel praktisch van aard zijn. Bijvoorbeeld wanneer iemand net verhuisd is of net moeder is geworden en geen andere moeders kent in haar omgeving. Tijdens de handmassage is er ruimte om erover in gesprek te gaan.”

Naast dat de persoon die de handmassage ontvangt groeit door de liefdevolle aandacht, groeit de vrijwilliger zelf ook. “Iemand doet nieuwe kennis en vaardigheden op tijdens de cursus, maar dat is niet de enige reden. Het voelt ook goed om van betekenis te kunnen zijn voor een ander. Daarnaast verbinden cursisten zich met elkaar tijdens de cursus. Het is mooi om te zien dat er echt een groep ontstaat. Zo werkt de aandacht en groei verschillende kanten op: de cursist krijgt aandacht en groeit, de ontvanger van de handmassage krijgt aandacht en groeit, het groepsgevoel groeit en ik als cursusgever groei.”

Dit artikel maakt deel uit van de campagne 'Alles dat je aandacht geeft groeit'. Klik hier als je meer wil weten over deze campagne.